We spreken van centraal slaapapneu (CSAS) wanneer er tijdens de slaap ademstops plaatsvinden, zonder dat daarbij gesnurkt wordt. Met andere woorden: centrale slaapapneu treedt op wanneer de luchtweg niet geblokkeerd is en de hersenen geen signaal afgeven aan de ademhalingsspieren. Er is geen onderliggend probleem met de hersenzenuwen die zeggenschap hebben over de ademhaling.
Wat gebeurt er als u centrale slaapapneu heeft?
Een persoon met centrale slaapapneu heeft problemen met het ademhalingscentrum van de hersenen. Dit centrum regelt de aansturing van de borstspieren om ademhalingsbewegingen te maken.
CSAS en gemengd
Als het ademhalingscentrum tijdens de slaap stopt met functioneren, stopt de ademhaling ook. Ook de hersenen reageren niet meer op veranderingen van de bloedgaswaarde in het bloed (zuurstof en kooldioxide).
Wanneer de ademhaling in de slaap stopt voor een periode van tenminste 10 seconden, maar er geen sprake is van een afsluiting van de luchtweg zoals bij obstructieve slaapapneu en er niet wordt gesnurkt, dan noemen we dit CSAS.
Meestal zal men’s nachts meerdere malen wakker worden, vaak met het gevoel van hijgen of stikken. Als dit frequent voorkomt zal de slaap ernstig verstoord raken en zal overdag het gevoel van erg moe zijn worden ervaren.
Oorzaken centraal slaapapneu
De oorzaak van centraal slaapapneu is niet bekend, maar er zijn risicofactoren die de ontwikkeling kunnen beïnvloeden zoals:
- leeftijd
- ziekte van de schildklier
- neurologische of cardiologische afwijkingen
- zomaar overdag in slaap vallen
- cheyne-stokesademhaling happen naar lucht, soms meer dan 40 seconden, vaak aanwezig bij patiënten met hartfalen.
Aandoeningen die kunnen leiden tot centraal slaapapneu
Centrale slaapapneu wordt het meest gezien bij personen met neurologische aandoeningen, waarbij het controlecentrum van de ademhaling is aangedaan zoals bij:
- laesies van de hersenstam
- cardiovasculaire aandoeningen
- cerebrovasculaire aandoeningen
- letsels van het ruggenmerg
Gemengd slaapapneu
Tijdens de overgang van waak naar slaap vallen de prikkels weg die een belangrijke rol spelen in de regeling van de ademhaling tijdens de waak. Tijdens de slaap wordt het ademhalingscentrum voornamelijk gestuurd door chemische prikkels. Dit fenomeen leidt tot een instabiele ademhaling.
Wanneer de bovenste luchtwegen een verhoogde collapsneiging (afsluiten van de luchtweg) vertonen door hoge weefseldrukken, zal de onregelmatige ademhaling tijdens de slaap een afsluiting van de bovenste luchtwegen uitlokken. Er ontstaat dan een obstructieve apneu. Blijft de luchtweg open, dan zal de onregelmatige ademhaling oorzaak zijn van centrale apneu.